Bir iş yerinin amacı nedir?
İş sahipleri bunun cevabını kolayca verebilse de organizasyon olarak amacın tanımlanması gerektiği gerçeğinin kitapta çok güzel ele alındığını görüyoruz. Temel amaç üretim, hizmet, verimlilik ya da inovasyon değil, basitçe iş yerinin para kazanmasıdır, ancak bu şekilde sürdürülebilir bir oluşumdan bahsedebiliriz. Kitapta verimliliği yüksek ve yoğun çalışan bir fabrikanın nasıl para kazanamadığı örneğini görüyoruz. Mühendislik eğitiminden geçen çoğu insanın hataya düşebileceği bir noktaya parmak basan hikaye tadındaki bu kitap bana üretim anlamında çok önemli içgörüler kazanmam konusunda yardımcı oldu.
Bir işyeri nasıl para kazanır?
Kitapta verimlilik yüksek olduğu halde zarar eden firma örneği gerçekten beni şaşırtmıştı. Bir firmanın para kazanmasının üç ana yolu olduğunu önce hatırlayalım; Net kar, ROI(Yatırım getirisi), Nakit girişi. Bunları ölçmek için daha derine inersek daha önemli olan bir detayla karşılaşıyoruz;
Throughput, üretilen iş, gelecek para.
Inventory, envanter, elimizdeki paraya dönüşebilecek mal varlığı.
Operational expenses, faaliyet giderleri, üretilen işi ve envanteri paraya dönüştürmek için harcanan maliyet.
Para kazanmak esasında sadece satış yapmak değil, üretilen işi artırırken envanter ve faaliyet giderlerini düşürmektir. Bir firmanın gerçek verimliliği ancak bu şekilde ölçülebilir. Bu demek oluyor ki firma içi sürekli gelişim adına alınan kararlar bu yönde olmalı.
Bir organizasyon olarak karar alırken dikkat etmek gereken iki durumdan bahsediliyor;
Dependent Events, Bağlı olaylar, seçilen bir işlemden önceki etkenler (akış diyagramı yardımcı olabilir)
Statistical Fluctuations, İstatistiksel Dalgalanmalar, sabit alınmaması gereken değişkenler. Örneğin kapasite genelde sabit düşünülse de insan gücüyle yapılan işlerde belli aralıklarda değişkenlik gösterir.
Vee tabiki darboğaz! (Bottleneck)
Üretimdeki en önemli kavramlardan biri olan darboğaz, kısacası işi yavaşlatan operasyon demektir. Ürünün üretilmeye başlamasından itibaren en fazla zaman alan (kapasitesi düşük) işlem diyebiliriz.
Darboğaz’ın kapasitesini artırırsak üretim kapasitesini artırmış oluruz!
Yeni mezun bir mühendis olarak iş dünyasını ve üretim kültürünü global olarak anlamaya çalıştığım bu dönemde kitap bana çok yardımcı oldu. Okudukça kitapta daha fazla önemli detay olduğunu keşfettim. Benzer amaçları olan herkese tavsiye ediyorum.
Kitap detayı; Eliyahu M. Goldratt – Amaç
İlk Yayınlanma Tarihi: 1984
Comments